Dat gebeurt nadat het uitvoeringsontwerp is uitgewerkt en de risico’s in kaart zijn gebracht. Alleen op die manier is het mogelijk om Eerlijk Geld voor Eerlijk Werk af te spreken, is de gedachte.
Geen prijsvorming in een concurrentiesetting, maar in nauw overleg tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Het is een belangrijk kenmerk van het twee-fasen proces, en de vijfde pijler van het DOEN-gedachtegoed. Bij de renovatie van de IJsselbruggen in de A12 komen Rijkswaterstaat en Savera IJsselbruggen samen de prijs voor de uitvoering overeen. Dit gebeurt aan het einde van de ontwerpfase (fase 1), als het uitvoeringsontwerp is vastgesteld en de risico’s op een verantwoorde manier zijn geïnventariseerd en verdeeld. Immers: pas als duidelijk is wat er nodig is om een ontwerp goed uit te kunnen voeren, kan de realistische prijs bepaald worden.
Heldere afspraken
Deze aanpak is nieuw, en daarom best spannend voor opdrachtgever Rijkswaterstaat en Savera IJsselbruggen. Om het proces van prijsvorming soepel te doen verlopen, zijn heldere afspraken vooraf cruciaal. Hiertoe heeft Rijkswaterstaat in de aanbestedingsstukken een zogeheten ‘opschortende voorwaarde’ opgenomen in de tweede fase. De realisatiefase wordt pas opgestart als de complete projectraming groen licht heeft gekregen van de Kostenpool van Rijkswaterstaat. De keuze om de complete projectraming van Rijkswaterstaat te toetsen – en niet enkel de opdrachtsom van Savera – is een bewuste: op die manier ligt de focus op beheersing van kosten van zowel opdrachtnemer als opdrachtgever.
Richtprijs
De gekozen aanpak betekent niet dat de prijs helemaal vrij is vast te stellen. Voordat deze aanbesteding in de markt werd gezet, is een richtprijs vastgesteld: de verwachte waarde waarvoor het werk gerealiseerd kan worden. Hierin zitten zowel de kosten van de opdrachtnemer als van de opdrachtgever. In fase 1 – bij definitieve prijsvorming – wordt een verschillenanalyse gemaakt tussen de verwachte prijs en de richtprijs. Op het moment dat blijkt dat het verschil wordt veroorzaakt door gewijzigde uitgangspunten of onjuiste onderliggende aannames, kan de richtprijs worden aangepast.
Regelmatig toetsen
Een plan Klantwaarde Eerlijk Geld was onderdeel van de inschrijving van Savera IJsselbruggen. In dit plan heeft Savera diverse maatregelen opgenomen, die na gunning samen met Rijkswaterstaat verder zijn ingevuld. Een van de maatregelen is de gezamenlijke prijsbeoordeling. Rijkswaterstaat en Savera toetsen samen of de uiteindelijke prijs van het werk inzichtelijk, uitlegbaar en herleidbaar is. Ook tijdens de uitvoering in fase 2 wordt regelmatig getoetst of er sprake is en blijft van eerlijk werk voor eerlijk geld. Rijkswaterstaat en Savera hebben alle afspraken rond de prijsvorming en risicoreservering in een gezamenlijk financieel plan vastgelegd.
De twee-fasen procesaanpak is een van de maatregelen uit het plan van aanpak ‘Op weg naar een vitale infrasector’. Leerervaringen die zijn opgedaan met de twee-fasen procesaanpak en prijsvorming binnen het project Renovatie A12 IJsselbruggen kunnen worden toegepast in andere projecten. Dit zal dan ook worden meegenomen in de eindevaluatie van het project.
Dit artikel is geschreven vanuit Project DOEN, een van de voorlopers van 'Op weg naar een vitale infrasector'.